Met Anja en Thijs (12) reis ik naar Antwerpen. Met de trein want de kleine is nog steeds treinverslaafd. We verblijven in een goedkoop hostel, een budgethotel.
De kamer van het budgethotel is klein zoals het hoort bij een kamer in een budgethotel. De ruimte heeft een stapelbed voor de kleine. Daarop staan plaatjes van een fee en een ridder geschilderd. Het ieniemienie toilet heeft die ook. Op de deur. Het enige raam van de kamer biedt uitzicht op een flat. Op de bijbehorende balkonnetjes staan een verlaten barbecue, ligstoelen en een oude sportfiets. Dit raam kan overigens niet worden geopend, want door middel van een slot zit het hermetisch dicht. De sleutel is in bezit van de hoteleigenaar. Waarom het raam niet even open kan, weet ik niet. Men vreest mogelijk dat de gasten weg willen vliegen. Het bed dat bijna de gehele oppervlakte van de kamer in beslag neemt, heeft een houten bodem, maar een goed matras. Vanaf de rustplaats is het licht te bedienen met kekke hightechknopjes. Voor de gast is naast het wasbakje een kartonnen bekertje neergezet, te vullen met kraanwater, want het budgethotel heeft geen bar. No budget is immers no budget. Wel kunt u een fles wijn kopen bij de receptie.
Onder het hotel is een vestiging van de Lidl verstopt. Dat scheelt, maar een Lidl is natuurlijk geen bar.
In de wijk rondom het zes verdiepingen tellende gebouw, scharrelen Joodse mensen in hun zwarte lange jassen, met hoedjes en sliertjes haar langs het hoofd. Ze zijn erg in zichzelf gekeerd en zoeken geen contact. In de Lidl koopt een Joodse man een flinke voorraad plat water. Maar verder niets. Dat overige is niet kosjer en daarvoor gaat hij naar verderop, naar een joodse bakkerij. Joodse kinderen rennen over de straat en ze spreken een vreemde taal, het moet wel Hebreeuws zijn. Ze gaan hier ook in de buurt naar school.
Buiten is het erg fris, vanaf de Schelde blaast een koude wind. Een toerist als ik draagt een wollen muts en een sjaal. Naast de rivier draait het reuzenrad wel, maar met slechts weinigen aan boord. Onder de rivier hobbelen we door een tunnel die beide oevers verbindt. Zevenhonderd meter is de lengte van dit bouwwerk, helemaal afgewerkt met witte tegels. Je bereikt de tunnel door een roltrap uit het jaar 1933 die nog steeds zijn rondjes draait.
De trein naar Schaarbeek dan. Ik zie ook de trein naar Oostende en die zou ik graag willen nemen, maar mijn zoon wil naar Schaarbeek, want daar is een museum voor treinen en transport.
Wachten op station Antwerpen is niet vervelend. Het station oogt als een kathedraal en lijkt in een dronken bui te zijn ontworpen. Zo groot, zo overweldigend kan alleen tot stand komen na een vlaag van verstandsverbijstering. Overal marmer, pilaren, hoge ramen en gouden letters. Ik heb een boekje bij me over dit station, van Raf Vandencasteele: Antwerpen-Centraal, De spoorwegkathedraal die per ongeluk bleef staan, dit wil ik tijdens de rit even doornemen. Tijd genoeg, want de trein stopt maar liefst dertien keer. Deze trein is comfortabel. Sommige stations ogen vervallen. Het perron lijkt een grindbak. Na een uur glijdt de trein Schaarbeek binnen. In het oude station is de expositie. Het nieuwe Schaarbeek heeft geen stationsgebouw. De binnenopstelling is interessant. Opvallend is een groen stoommonster uit 1939 dat gemaakt is om aerodynamisch te zijn. Het heeft de vorm van een kogel. Maar zo snel bleek hij niet te zijn, omdat de speciale beplating te zwaar was. Ja, een misser van de afdeling ontwerp.
Dan weer terug naar station Antwerpen. Met zeven sloten geld zijn er nieuwe tunnels bijgemaakt rond de eeuwwisseling. Daarbij zijn technische hoogstandjes verricht, want als het gebouw ook maar vijf millimeter zou zakken, kon de geweldige koepel instorten. Daarom begon men te graven met oud-mijnwerkers. Zij brachten een schepje en een emmertje mee en maakten een tachtig meter lange gang. Door mijn beperkte bouwkundige kennis is het voor mij allemaal moeilijk voor te stellen, maar het is uiteindelijk gelukt. De tunnels liggen er. Er is een enorme ruimte bijgemaakt. Daarin is een speelplaats veroverd door de firma Plopsaland. Ik raad iedereen aan hier snel aan voorbij te lopen omdat het een aanslag op de fantasie en gevoelige zenuwen is. Maar smaken verschillen en wellicht kunt u wel genieten van Kabouter Plop. Aan de achterkant van het station wordt de boze droom van Plopsahopsa voortgezet in uit de grond gestampte Trumppaleizen. En hoewel de buurt op zijn kop stond om dit tegen te houden, moest het er komen. Een mediagigant doet ook aan ‘think big’ door middel van een videoscherm dat gemaakt lijkt om vanuit de ruimte bekeken te worden.
In een klein winkeltje koop ik een Gazet van Antwerpen, want ik wil toch meer weten wat hier gebeurt. de man zegt dat ik niet kan pinnen onder tien euro. Dat kost hem teveel. Hij oogt arm, zoals velen. De tegenstelling arm versus rijk is net als in Nederland groter aan het worden. (In diezelfde Gazet lees ik dat sommige collega’s van de krantenman hun zaak gebruiken als dekmantel voor gokpraktijken)
Na het eten van een zeer geslaagde wafel volgt een klein misverstand tussen Holland en België. Wanneer de kelner vraagt naar de kaart, meen ik dat hij de menukaart bedoelt, maar het is de pinkaart, die in het olijke Nederland gewoon pin heet.
In het centrum heerst het tijdperk van de blingbling. Het schittert van de juweliers en modehuizen. Daar drommen de toeristen samen. Ze rennen langs de wafels, de chocolaatjes en dat verdringt het zicht op het leven van de Antwerpenaar. De volkscultuur verdwijnt. Antwerps wordt steeds minder gesproken.
Rijkdom, maar dan vooral oude rijkdom is te vinden in het museum Mayer van den Berg. Schilderijen en beelden uit een ver verleden, stralende schatten door een slimme handelaar bij elkaar gebracht. Het bekendste werk uit de collectie is het schilderij Dulle Griet, dat waarschijnlijk een symbool is tegen oorlog en geweld. Tegenover het museum lapt een glazenwasser op tien meter hoogte een glazen schot terwijl hij op een klein richeltje staat. Een touw voor de veiligheid heeft hij niet.
Terug naar Holland met de Antwerpse handjes (koekjes) in de zak. Graag zou ik nog eens terugkomen, om beter te leren wat deze stad nog meer te bieden heeft. Om af te wijken van het toeristische pad.
Uit het boekje van Raf van den Casteele citeer ik de volgende opmerking van een spoorweglokettist, nadat iemand vroeg: ‘Wanneer is de eerste trein naar Antwerpen?’
''De sporen liggen er al, dat zal niet lang meer duren.’
***
Link naar het boekje van Vandencasteele: https://www.epo.be/nl/mammoet/5369-antwerpen-centraal-9789462674066.html
