Ik zag Beau van Erven Dorens op
televisie met daklozen spreken. Ik moest denken aan mijn eigen ontmoetingen met
onbehuisden.
Sinds ik eind jaren 80 van de vorige
eeuw in Amsterdam kwam, stond ik soms oog in een oog met een totaal
verwaarloosde persoon, gehuld in een lange vieze baard. Deze man op het Rokin,
sprak deftig en bleek op hoog niveau jazzmuziek te hebben gemaakt. Hij raapte
vaak blikjes van het asfalt terwijl de bussen langs hem scheerden. Zijn gezicht
was bruin geworden van het vuil.
Bij het verkeerslicht Nieuwezijds fluisterde
een smoezelige man in mijn oor: ‘Willst du mein Freundchen werden?’
In onze eigen stad hadden wij een
zwerver die altijd rondliep op slechts een enkele schoen.
Ook liep er een excentrieke oude man rond,zonder
tanden, gehuld in een lange jas, waaronder zijn pyjama en aan zijn voeten een
paar oude sloffen.
Toen ik eens met een vriend op station
Alkmaar-Noord stond te wachten op de trein, die hem naar huis zou brengen, kwam
ereen man aan om het wachthokje af te sluiten. ‘Het is tien uur heren,’sprak
hij. ‘Dan gaat het hok dicht.’ Dat werd gedaan in de strijd tegen onbehuisden.
Ook de bankjes waar ze op liggen, werden door ijzeren staven in twee stukken
verdeeld, zodat het slapen onmogelijk werd.
Dat is wat de samenleving doet om de
overlast van het legertje daklozen te beperken: wachthokjes afsluiten en bankjes
opsplitsen.
De vraag komt regelmatig bij mij boven
waarom deze mensen dit levenspad kozen. Of koos het pad hen? Of was het een
combinatie van beiden? En waarom zijn ze zo moeilijk in de maatschappelijke
plooi te krijgen? Toen ik een keer zag dat er een Nationale Daklozendag werd
georganiseerd besloot ik daar heen te gaan, om antwoord op bovengenoemde vragen
te krijgen. Ik schreef ereen verslag over onder de titel: de wereld is van iedereen. Het dateert van 2012.
Nationale Daklozendag
De wereld is van iedereen
Op 6 juni 2012 werd aan de Nieuwe Herengracht de Nationale Daklozendag
gehouden door de diaconie en de stichting BADT.
Amsterdam- ‘De wereld is van iedereen,’ lacht Ali en met grote gebaren
wijst hij op de Arabische teksten in een houten kistje. Hij heeft dat kistje
vanmorgen
beschilderd en hij is er trots op. Hij is jong en ziet er energiek uit.
In het straatrumoer zou je hem niet herkennen als onbehuisde. Zijn donkere ogen
twinkelen en hij heeft er zin in. Hij werkt zelfs aan een boek dat moet gaan
over het thema dat de wereld van iedereen is, christen, moslim, jood, dat maakt
niet uit. Het boek
moet uitkomen als hij beter Nederlands heeft leren spreken. Er staan nog
meer kistjes, die onder leiding van de in haar bestaan bedreigde stichting de
Kloof, zijn gemaakt. Een jong meisje dat voor de Kloof werkt vertelt me dat de taferelen op de
kistjes gaan over het daklozenleven. Het zijn eigenlijk kijkdozen die een
inkijk bieden. ‘Straks zijn ze te zien op het stadhuis,’ zegt ze.
Het weer wordt iets beter, zelfs de zon laat zich even zien op deze
winterse dag. Het is absoluut een sjieke locatie hier op de binnenplaats van de
Amstelhoven aan de Nieuwe Herengracht. Er staan prachtige bomen en het gras is
keurig gemaaid. Daarop dansen een aantal homeless people begeleid door de warme
klanken van een Surinaamse band. De kapper doet daarnaast zijn werk in de open
lucht en een middeleeuws geklede jonkvrouw passeert me bij de koffietent.
‘Voor het feest,’ zegt ze netjes en ze wijst op haar jurk. Vandaag geen
zielige verhalen, maar als men dat wil is er ruimte om in de rijdende kerk, die
vlak bij de ingang staat geparkeerd, onder het mom van ‘je biechtgeheim in de
doofpot’ een bekentenis te doen. In die kerk staat een altaar, er ligt een
bijbel. Een gepassioneerde oud-conciërge vraagt me of ik mijn verhaal wil doen.
Ik vertel dat deze middag me fascineert. Een party voor daklozen is niet
alledaags.
De man, ik schat hem eind vijftig, maakt zich druk over de gevolgen van
de bezuinigingen. ‘Een schande. Maar hier willen we het vuur brandende houden,’
moppert hij en hij wijst op het knetterende vuurkorfje, waaruit dikke rook onze
kant op wordt geblazen.
Ik scharrel
langs de straatjurist, de volksbond, de Vlaamse Fabiola, en de gemoedelijk
achteroverhangende streetcornerworkers.Iedereen is relaxt. Vandaag even geen
zorgen en de protesten blijven beperkt tot een petitie tegen het opheffen van
opvanglocaties. Ik zet om mijn geweten te ontlasten een handtekening en begeef
me langs de security – die ook al hier zijn en waarom eigenlijk? – naar mijn
warme huisstede met vrouw, kind en geruiten pantoffels.
Veel antwoorden op mijn vragen heb ik die dag in juni 2012 niet
gekregen. Wel is mij zeker geworden dat iedere dakloze zijn eigen verhaal heeft
en er dus niet één en dezelfde zwerver bestaat. Het kan iedereen overkomen, om
duizendmiljoen redenen. De weg terug is moeilijk. Drugs, verslaving en mentale
problemen vormen hindernissen.
Het minste wat je kan doen voor een dakloze is even blijven staan, een
vriendelijk woord geven en een klein moment van aandacht geven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten